Als je op zoek bent naar een nieuw thuis in Nederland, dan ben je vast de term “kosten koper” al tegengekomen. Maar wat houdt dit precies in? En misschien nog wel belangrijker: met welke extra kosten moet je rekening houden bovenop de daadwerkelijke koopprijs van de woning? In dit artikel duiken we diep in de wereld van de kosten koper, ontrafelen we alle componenten en geven we je een helder beeld van de financiële aspecten die komen kijken bij de aankoop van een huis.
De Basis: Wat Betekent Kosten Koper?
Heel eenvoudig gezegd, de kosten koper (k.k.) zijn de bijkomende kosten die je als koper betaalt bovenop de afgesproken verkoopprijs van een bestaande woning. In Nederland is het gebruikelijk dat de koper deze kosten draagt. Bij nieuwbouwwoningen is de situatie vaak anders; daar wordt de woning doorgaans “vrij op naam” (v.o.n.) aangeboden, wat betekent dat de meeste van deze kosten al in de koopprijs zijn inbegrepen. Maar voor de overgrote meerderheid van de woningen op de Nederlandse markt geldt dus: de koopprijs is niet het eindbedrag.
De Verschillende Onderdelen van de Kosten Koper
De kosten koper zijn een verzamelnaam voor verschillende soorten kosten. Laten we de belangrijkste componenten eens nader bekijken:
Overdrachtsbelasting
Een van de grootste posten binnen de kosten koper is de overdrachtsbelasting. Dit is een belasting die je betaalt aan de overheid bij de aankoop van een onroerende zaak, zoals een woning. Het tarief van de overdrachtsbelasting is niet altijd hetzelfde en is afhankelijk van verschillende factoren. Voor woningen die je als hoofdverblijf gaat gebruiken, geldt in 2024 een tarief van 2% van de koopsom. Er zijn echter enkele uitzonderingen. Zo kunnen starters onder de 35 jaar onder bepaalde voorwaarden eenmalig vrijstelling krijgen van de overdrachtsbelasting. Ook voor beleggingspanden of tweede woningen geldt een hoger tarief van 10,4% (in 2024).
Notariskosten
De notaris speelt een cruciale rol bij de overdracht van een woning. Hij of zij zorgt ervoor dat de juridische afhandeling correct verloopt. De kosten voor de notaris omvatten verschillende werkzaamheden, zoals het opstellen van de leveringsakte (de officiële overdrachtsakte van de woning) en het inschrijven hiervan in het Kadaster. Daarnaast kan de notaris ook de hypotheekakte opstellen en inschrijven, als je een hypotheek afsluit. De hoogte van de notariskosten kan variëren per notaris, dus het is verstandig om verschillende offertes te vergelijken.
Kosten voor de Hypotheekadviseur
Als je een hypotheek nodig hebt om de woning te financieren, dan schakel je vaak een hypotheekadviseur in. Deze adviseur helpt je bij het vinden van de meest geschikte hypotheek en begeleidt je door het hele proces. Voor deze dienstverlening brengt de hypotheekadviseur kosten in rekening. Ook deze kosten kunnen variëren, afhankelijk van de complexiteit van je situatie en de gekozen adviseur.
Taxatiekosten
In de meeste gevallen zal de geldverstrekker (de bank of hypotheekverstrekker) een taxatierapport van de woning willen zien voordat ze een hypotheek verstrekken. Een onafhankelijke taxateur beoordeelt de waarde van de woning. De kosten voor deze taxatie zijn voor rekening van de koper.
Kosten voor de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) (optioneel)
Als je in aanmerking komt voor de Nationale Hypotheek Garantie (NHG), dan kun je ervoor kiezen om deze af te sluiten. NHG biedt een vangnet voor zowel jou als de geldverstrekker. Als je door omstandigheden je hypotheek niet meer kunt betalen, kan NHG onder bepaalde voorwaarden de restschuld kwijtschelden. Voor het afsluiten van NHG betaal je eenmalig een borgtochtprovisie, die een percentage is van de hypotheeksom. Hoewel dit een extra kostenpost is, kan het je wel een lagere hypotheekrente opleveren, waardoor je op de lange termijn mogelijk geld bespaart.
Eventuele Andere Kosten
Naast de bovengenoemde kosten kunnen er nog andere kostenposten zijn die onder de kosten koper vallen, afhankelijk van de specifieke situatie. Denk hierbij aan:
- Kosten voor een aankoopmakelaar: Hoewel niet verplicht, kiezen veel mensen ervoor om een aankoopmakelaar in te schakelen. Deze behartigt jouw belangen tijdens het aankoopproces en kan je helpen bij de onderhandelingen. De kosten voor een aankoopmakelaar zijn voor jouw rekening.
- Bouwkundige keuring: Om er zeker van te zijn dat de woning in goede staat verkeert, kun je een bouwkundige keuring laten uitvoeren. De kosten hiervan zijn voor de koper.
- Kosten voor het oversluiten van een eventuele bestaande hypotheek: Als je al een hypotheek hebt en deze moet worden overgesloten in verband met de aankoop van de nieuwe woning, kunnen hier kosten aan verbonden zijn.
Hoe Hoog Zijn de Kosten Koper Gemiddeld?
Het is lastig om een exact percentage te geven voor de totale kosten koper, omdat dit afhangt van verschillende factoren, zoals de koopsom van de woning en de keuzes die je maakt (bijvoorbeeld wel of geen aankoopmakelaar). Over het algemeen kun je echter rekening houden met ongeveer 4% tot 6% van de koopsom aan kosten koper. Bij een woning van bijvoorbeeld €300.000 kan dit dus betekenen dat je tussen de €12.000 en €18.000 aan extra kosten moet betalen.
Waarom zijn Kosten Koper Belangrijk om te Weten?
Een goed inzicht in de kosten koper is essentieel voordat je een bod uitbrengt op een woning. Het voorkomt onaangename verrassingen achteraf en zorgt ervoor dat je financieel goed voorbereid bent op de aankoop. Het is belangrijk om deze kosten mee te nemen in je totale budgetberekening. Houd er rekening mee dat je deze kosten in de meeste gevallen uit eigen middelen moet betalen, of dat je ze, onder bepaalde voorwaarden, kunt meefinancieren in je hypotheek. De regels hiervoor kunnen echter veranderen, dus het is altijd raadzaam om je hierover goed te laten informeren door een financieel adviseur.
Tips om te Besparen op Kosten Koper
Hoewel je aan sommige kosten, zoals de overdrachtsbelasting en de notariskosten voor de leveringsakte, niet kunt ontkomen, zijn er wel degelijk manieren om te besparen op de totale kosten koper:
- Vergelijk offertes: Vraag offertes aan bij verschillende notarissen en hypotheekadviseurs om de beste prijs te vinden.
- Overweeg een onafhankelijke hypotheekadviseur: Een onafhankelijke adviseur kan je helpen bij het vergelijken van verschillende hypotheekaanbieders en zo mogelijk een lagere rente of betere voorwaarden te vinden.
- Kijk kritisch naar de noodzaak van een aankoopmakelaar: Bepaal voor jezelf of je de hulp van een aankoopmakelaar echt nodig hebt, of dat je het aankoopproces zelfstandig kunt doorlopen.
- Onderzoek de mogelijkheden voor vrijstelling van overdrachtsbelasting: Als je jonger bent dan 35 jaar en de woning je hoofdverblijf wordt, kom je mogelijk in aanmerking voor de startersvrijstelling.
- Overweeg NHG: Hoewel het een extra kostenpost is, kan NHG je op de lange termijn geld besparen door een lagere hypotheekrente.
De Rol van de Makelaar bij Kosten Koper
De verkoopmakelaar die de woning aanbiedt, zal je vaak informeren over het feit dat de koopprijs “kosten koper” is. Het is echter belangrijk om te onthouden dat de verkoopmakelaar de belangen van de verkoper behartigt. Schakel daarom bij voorkeur een eigen aankoopmakelaar in als je behoefte hebt aan professionele begeleiding tijdens het aankoopproces. Deze kan je niet alleen helpen bij de onderhandelingen, maar ook adviseren over de verschillende aspecten van de kosten koper.
Kosten Koper en Nieuwbouw
Zoals eerder vermeld, is de situatie bij nieuwbouwwoningen vaak anders. Deze worden doorgaans “vrij op naam” (v.o.n.) aangeboden. Dit betekent dat de kosten voor de overdracht (inclusief de notariskosten voor de leveringsakte en de kosten voor de inschrijving in het Kadaster) en de btw (die bij nieuwbouw in de koopprijs is verwerkt) al in de koopprijs zijn inbegrepen. Je betaalt dan geen overdrachtsbelasting. Wel kunnen er bij nieuwbouw nog andere kosten bijkomen, zoals kosten voor meerwerk (bijvoorbeeld een luxere keuken of badkamer) en eventuele kosten voor de aanleg van de tuin.
Conclusie: Wees Goed Voorbereid
De kosten koper zijn een belangrijk onderdeel van de totale kosten die komen kijken bij de aankoop van een bestaande woning in Nederland. Door goed te begrijpen welke kosten hieronder vallen en hoe hoog deze ongeveer zijn, kun je financiële verrassingen voorkomen en een weloverwogen beslissing nemen. Neem de tijd om je te verdiepen in de verschillende aspecten, vergelijk offertes en schakel indien nodig de hulp in van een financieel adviseur of aankoopmakelaar. Zo zorg je ervoor dat de aankoop van je nieuwe droomhuis een positieve ervaring wordt, zonder onverwachte financiële tegenvallers.